Kharābāt in Persian Literature and its Manifestation in Iraqi Poetry

Authors

  • Shahrokh Mohammad Beigi Associate Professor of Persian Language and Literature Department, Shiraz University, Iran.
  • Ali Saberi PhD Student of Persian Language and Literature Department, Shiraz University, Iran.
  • Sakineh Talebzadeh PhD Student of Persian Language and Literature Department, Shiraz University, Iran.

DOI:

https://doi.org/10.22046/LA.2021.07

Keywords:

Kharābāt, Mysticism , Kharābāti , Iraqi, Sanai , Attar , Real Meaning , Virtual Meaning

Abstract

The word “kharābāt” in Persian literature, and especially in mystical literature, is one of the most frequent words. Due to various and sometimes contradictory meanings of this word which has thousand colors, it has been accepted in mystical literature. In the texts of Persian poetry and prose the word kharābāt and kharābāti (who belongs to kharābāt), and in particular, in the texts of mystical poetry and prose which are full of this contradictory word, because each Persian poets and writers  use the word kharābāt in the different meanings. In this article, the different meanings of the word have been explored in Persian literature, and also the point of views of many Persian-speaking writers and poets, and in particular, the point of view of mystic Fakhr-al-Din Iraqi, have been explained in detail in this regard.

Author Biographies

Shahrokh Mohammad Beigi, Associate Professor of Persian Language and Literature Department, Shiraz University, Iran.

واژۀ خرابات در ادبیّات فارسی و به طور اخصّ در ادبیّات عرفانی، از واژه‌های پر بسامد و انگشت نماست. به علّت معانی گوناگون و گاه متضادّی که این واژۀ هزار رنگ در ادب عرفانی پذیرا گردیده، در متون نظم و نثر فارسی به کرّات از خرابات و خراباتی، سخن به میان آمده، و به خصوص، متون نظم و نثر عرفانی، سرشار از این واژۀ متناقض نماست؛ چرا که هر شاعر و نویسندۀ پارسی زبان، از ظنّ خود یار خرابات شده است. در این مقاله، معانی مختلف این واژه در ادب پارسی کاویده شده، و نظر تعدادی از نویسندگان و شاعران پارسی زبان، و به صورت خاصّ، دیدگاه عارف سوخته‌جان، فخرالدّین عراقی در این زمینه به تفصیل بیان گردیده است.  

Ali Saberi, PhD Student of Persian Language and Literature Department, Shiraz University, Iran.

واژۀ خرابات در ادبیّات فارسی و به طور اخصّ در ادبیّات عرفانی، از واژه‌های پر بسامد و انگشت نماست. به علّت معانی گوناگون و گاه متضادّی که این واژۀ هزار رنگ در ادب عرفانی پذیرا گردیده، در متون نظم و نثر فارسی به کرّات از خرابات و خراباتی، سخن به میان آمده، و به خصوص، متون نظم و نثر عرفانی، سرشار از این واژۀ متناقض نماست؛ چرا که هر شاعر و نویسندۀ پارسی زبان، از ظنّ خود یار خرابات شده است. در این مقاله، معانی مختلف این واژه در ادب پارسی کاویده شده، و نظر تعدادی از نویسندگان و شاعران پارسی زبان، و به صورت خاصّ، دیدگاه عارف سوخته‌جان، فخرالدّین عراقی در این زمینه به تفصیل بیان گردیده است.  

Sakineh Talebzadeh, PhD Student of Persian Language and Literature Department, Shiraz University, Iran.

واژۀ خرابات در ادبیّات فارسی و به طور اخصّ در ادبیّات عرفانی، از واژه‌های پر بسامد و انگشت نماست. به علّت معانی گوناگون و گاه متضادّی که این واژۀ هزار رنگ در ادب عرفانی پذیرا گردیده، در متون نظم و نثر فارسی به کرّات از خرابات و خراباتی، سخن به میان آمده، و به خصوص، متون نظم و نثر عرفانی، سرشار از این واژۀ متناقض نماست؛ چرا که هر شاعر و نویسندۀ پارسی زبان، از ظنّ خود یار خرابات شده است. در این مقاله، معانی مختلف این واژه در ادب پارسی کاویده شده، و نظر تعدادی از نویسندگان و شاعران پارسی زبان، و به صورت خاصّ، دیدگاه عارف سوخته‌جان، فخرالدّین عراقی در این زمینه به تفصیل بیان گردیده است.  

References

بقلی شیرازی، روزبهان (1383). عبهر العاشقین، با تصحیح و مقدّمۀ فارسی و فرانسوی هنری کربن و محمّد معین، انتشارات منوچهری، چاپ چهارم.

بهرامی قصر چمی، خلیل، عناقه، عبدالرّحیم و سبزواری، سمیه (1392). زمینه‌‌های پیدایش خرابات و تطورات آن در متون عرفانی. عرفان اسلامی، 9(34).

تسبیحی، محمد حسین (1346). خرابات، مجلۀ مهر، سال سیزدهم، شماره1.

حافظ، شمس الدین محمد (1363). دیوان حافظ، مقدمه و تصحیح تیمور برهان لیمو، انتشارات خورشید، چاپ اول.

خرمشاهی، بهاءالدین (1372). حافظ نامه، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ پنجم.

خواجوی کرمانی، کمال الدین محمود (1336). دیوان خواجوی کرمانی، تصحیح احمد سهیلی، انتشارات نگاه، چاپ دوم.

دهقان، علی، رجبی، مسلم و صدیقی لیقوان، جواد (1393). خرابات از حقیقت تا مجاز، فصل‌نامۀ تحقیقات تمثیلی (تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی)، دانشگاه آزاد اسلامی_ واحد بوشهر، شمارۀ 22، صص. 115 تا 134.

دهلوی، امیرخسرو (1384). دیوان اشعار، تصحیح محمد روشن، انتشارات نگاه، چاپ چهارم.

رجایی بخارایی، احمد علی (1364). فرهنگ اشعار حافظ، تهران، علمی فرهنگی، چاپ سوم.

زرین کوب، عبدالحسین (1344). خرابات، نشریۀ ادبیات و زبان‌ها «یغما»، شمارۀ 205، صص. 225 تا 229.

سبزعلیپور، جهاندوست و وزیری، سهیلا (1397). بررسی استعارة مفهومی «عرفان خرابات است» در دیوان حافظ. پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا)، 12(1)، 47-72.

(DOI): 10.22108/jpll.2018.101117.1015

سعدی (1369). کلیات، به اهتمام محمد علی فروغی، انتشارات امیرکبیر، چاپ هشتم.

سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم (1385). دیوان، به اهتمام پرویز بابایی، مؤسسۀ انتشارات نگاه.

شبستری، شیخ محمود (1359). گلشن راز، تصحیح و مقدمه و حواشی جواد نوربخش، انتشارات خانقاه نعمت الهی، چاپ پنجم.

عراقی، فخرالدین (1394). دیوان، انتشارات داریوش،چاپ دوم.

عطار، فریدالدین (1384). دیوان، انتشارات نگاه، چاپ پنجم.

غزالی، محمّد (1380). کیمیای سعادت، 2 جلد، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نهم.

عناقه، عبدالرّحیم، بهرامی قصرچمی، خلیل و سبزواری، سمیه (1391) معنا و مفهوم خرابات در متون ادبی-عرفانی، زبان و ادبیات فارسی، دوره 3، شماره 1 (پياپي 5).

مولوی، جلال الدین (1384). کلّیّات دیوان شمس، با مقدّمۀ بدیع الزّمان فروزانفر، انتشارات سنایی، جلد1، چاپ چهارم.

هجویری، علی بن عثمان (1384). کشف المحجوب، انتشارت سروش، چاپ دوم.

همدانی، بابا طاهر (1372). کلّیّات دیوان طاهر همدانی، با مقدمۀ مهدی الهی قمشه‌ای، انتشارات سعدی، چاپ چهارم.

Published

2021-05-31

How to Cite

Mohammad Beigi, S., Saberi, A., & Talebzadeh, S. (2021). Kharābāt in Persian Literature and its Manifestation in Iraqi Poetry . LANGUAGE ART, 6(2), 7–26. https://doi.org/10.22046/LA.2021.07

Similar Articles

<< < 1 2 3 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.