شرح و تصحیح «چهار مقاله» در بوته‌ی نقد
DOI::
https://doi.org/10.22046/LA.2019.08کلمات کلیدی:
«چهارمقاله»، مخلوق‌پرستی، حسبت، برات، نقل، صاحبِ برید.چکیده
کتاب «چهارمقاله» حجم کمی دارد؛ ولی به‌دلیل قدرت‌نمایی نویسنده‌ی آن در حیطه‌ی دو سبک نثر مرسل و نثر فنی ازلحاظ ادبی بسیار باارزش است. افزون‌براین، اطلاعات باارزشی که این کتاب از چهار حرفه‌ی دبیری، شاعری، منجمی و طبابت به‌دست می‌دهد، بر ارزش این کتاب افزوده است. همچنین این کتاب ازجهاتی نوعی تذکره نیز به‌حساب می‌آید و این ویژگی کم‌نظیر آن را نباید ازنظر دور داشت. لذا تردیدی نیست که دریافت و فهم زیبایی‌های متن این گنجینه‌ی ادبی و بهره‌مندی از آن، وابسته‌به درک صورت و معنای صحیح متن آن است. ازآنجاکه پس‌از تصحیح عالمانه‌ی کتاب «چهار مقاله» توسط علامه محمد قزوینی، تنها استاد محمد معین، اقدام به شرح این اثر باارزش کرده‌اند و درضمن شرح این کتاب، پیشنهادهایی را درخصوص تصحیح مجدد برخی از واژگان آن بیان کردند، لذا در این جستار کوشش شده است برخی از کاستی‌های این شرح موجود نشان داده شود و درادامه نیز پیشنهاد دکتر معین مبنی‌بر تصحیح مجدد برخی از واژگان این کتاب، به بوته‌ی نقد کشیده شود و تلاش شده است که باتکیه‌بر متن «چهار مقاله» و قراین دورن‌متنی و برون‌متنی و همچنین دیگر منابع مرتبط، معنایی صحیح‌تر و تصحیحی سازوارتر ارائه گردد.مراجع
Asadi Tusi, A. (1975). garʃâspnâme, 2nd Ed., by: Habib Yaghmayi, Tehran: Tahoori Library.
Bahar, M. (2002). târixe sistân, 1st Ed., Tehran: Moin Pubs.
Bayhaqi, A. (2010). târixe bayhaqi, 14th Ed., By: Khalil Khatib Rahbar, Tehran: Mahtab.
Dehkhoda, A. (1998). loqatnâme, supervised by: Mohammad Moin & Seyyed Jafar Shahidi, Tehran: Dehkhoda Dictionary Institute.
Enzabinezhad, S. (1994). čand yâddâʃt bar čahâr maqâleye nezâmiye ʔaruzi, Persian Language & Literature, Nos. 4 & 5: 43-54.
Erfan, A. (2006). vâžeʔi ʃâyâne deqqat dar čahâr maqâle, Translated by: Sharif Hossein Ghasemi, Nameye Anjoman, No. 23: 173-180.
Farzan, S. (1952). nazari dar tashihe čahâr maqâle, Yaghma, No. 51: 257-262.
Farzan, S. (1952). nazari dar tashihe čahâr maqâle, Yaghma, No. 50: 200-205.
Ferdowsi, A. (1995). ʃâhnâmeh, Vol. 4, 1st Ed., by: Saeed Hamidian, Tehran: Ghatreh.
Ferdowsi, A. (2007). ʃâhnâmeh, Vol. 6, 1st Ed., by: Jalal Khaleghi Motlagh & Mahmood Amirsalar, Tehran: Center for the Great Islamic Encyclopedia.
Hafez, Sh. (2007). divâne qazaliyyât, 42nd Ed., by: Khalil Khatib Rahbar, Tehran: Safi Ali Shah Pubs.
Ighbal, A. (1931). baʔzi molâhezât dar babe ʔenteqâdât bar havâʃiye čahâr maqâle, Shargh Magazine, No. 7: 406-433.
Juwayni, A. (2006). Tarixe ǰahânguʃâyi ǰuwayni, 4th Ed., Emended by: Allame Mohammad Ghazvini, Tehran: Donyaye Ketab.
Karami, M. (2009). tabyine noktehâyi ʔaz târixe bayhaqi, Persian Language & Literature, Vol. 1, No. 2: 11-36.
Mansouri, M. (2008). naqd va barrasiye marzbân nâme ʃarhe xalil xatib rahbar, Ayineye Miras, Vol. 7, No. 1, issue 44, 209-225.
Manuchehri Damghani, A. (2011). divâne ʔaʃʔâr, by: Mohammad Dabir Siaghi, Tehran: Zovvar.
Nezami Aruzi Samarqandi, A. (1998). čahâr maqâle, 11th Ed., Emended by: Mohammad Ghazvini & Mohammad Moin, Tehran: Amir Kabir.
Nezami Ganjavi, J. (2010). haft peykar, by: Hassan Vahid Dastgerdi, Tehran: Zovvar.
Qubadiani, N. (2005). divâne ʔaʃʔâr, by: Mojtaba Minavi & Mehdi Mohaghegh, Tehran: Tehran University.
Safa, Z. (2006). târixe ʔadabiyât dar ʔirân, 25th Ed., Abridged by: Torabi, Tehran: Ghoghnoos.
Shafiei Kadkani, M. (2009). tâziyânehâye soluk: naqd va barrasiye čand qaside ʔaz hakim sanâyi, 9th Ed., Tehran: Agah.
