ویژگی ها و نارسایی های زبان حماسی در خاوران نامه و حمله حیدری باذل

Abstract

چکیده یکی از کارکردهای مهم سبک‌شناسی بررسی مختصات زبانی یک ژانر ادبی و دگرگونی آنها در طول تاریخ است. این دگرگونی‌ها که به تبع تحول سبک به‌وجود می‌آید سبب می‌شود که مختصات یک ژانر ادبی تکامل یابد یا رو به ضعف رود. ژانر ادب حماسی در نوع عالی خود باید در واژگان، ترکیبات، عنصرهای بلاغی و ساختارهای نحوی با ساختار ویژه خود محتوای فاخری را به خواننده برسانند. بر این اساس اهمیت این جستار تعیین معیارهای زبان حماسی و دگرگونی آن پس از شاهنامه است و کوشیده است تا با نگرش دقیقتر عوامل سبکی را بررسی نماید که سبب نارسایی‌های زبان حماسی دو اثر خاوران‌نامه ابن‌حسام و حمله حیدری باذل شده است. این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای، توصیفی و تحلیل محتوایی گردآوری شده و به این نتیجه رسیده که در منظومه‌های حماسی مذکور به نسبت تحولات سبکی و نفوذ عوامل فردی، متاسفانه بسیاری از ویژگی‌های زبان نوع ادب حماسی نادیده گرفته شده و عواملی چون عیوب فصاحت و بلاغت، ناهنجاری در موسیقی قافیه و ردیف، تاثیر زبان عربی، تاثیر زبان عامیانه، تخیلات دور از ذهن و مضامین غنایی زبان واقعی آن را دچار نارسایی کرده است.ضمن اینکه برخی از این عوامل از ویژگیهای سبکی به شمار می رود.