تحلیلی نقش گرا از لالایی های زبان فارسی

چکیده

تحلیل زبان­شناختی ژانرهای ادبی یکی از جذاب­ترین حوزه‌های پژوهش است که می­تواند به ما در درک بهتر هنر کلامی کمک کند. در مقاله حاضراِنگارة دستور نقش­گراي نظام­مند هَليدی روی لالايي‌هاي فارسي اعمال شده است تا لایه ­های معنایی لالایی‌ها واکاویده شود. در ابتدا نمونه‌هایی از لالایی­ های عامیانۀ زبان فارسی گردآوری شد. سپس با در نظر گرفتن فرانقش‌های تجربی/اندیشگانی، متنی و بینافردی لالایی‌ها تحلیل شدند. تحلیل لالایی‌ها بر مبنای فرانقش تجربی/اندیشگانی نشان می‌دهد که همۀ فرایندهای این فرانقش (مادی، ذهنی، رابطه‌ای، وجودی، رفتاری و کلامی) در لالایی‌ها وجود دارد. البته بسامد فرایند‌ها متفاوت است: مادی بالاترین بسامد رخداد و وجودی کم­ترین بسامد را داشته است. در ادامه با توجه به فرانقش متنی و بینافردی لایه‌های معنایی دیگری از لالایی‌ها نشان داده شد.