در باب پروردنِ شُکر در اخلاقِ فضیلت‌گرایِ صوفیانه
DOI::
https://doi.org/10.22046/LA.2020.01کلمات کلیدی:
اخلاق، روان‌شناسی ِاخلاق، شکر، روان‌شناسی ِمعنوی، حالات و مقامات، تصوف، اخلاق فضیلت‌گرا.چکیده
شکر یکی از محوری‌ترین فضیلت‌ها در اخلاق اسلامی است و به‌این دلیل مهم دانسته می‌شود که دو مفهوم تعیین‌کنندۀ «ایمان» و «بی ایمانی» در اسلام اساساً حول محور شکر و کفر می‌گردد. این مقاله بر نحوۀ مواجهۀ سنت صوفیانه با مقولۀ اخلاقی شکر متمرکز است و به‌ویژه به اهمیتی که پرورش این فضیلت در حیات درونی سالکان دارد می‌پردازد. این هدف از طریق تحلیلِ آثار برخی از نویسندگان برجستۀ تصوف از حکیم ترمذی (و. 905-910 م) و ابوطالب مکی (و. 96 م) گرفته تا ابن عربی (و. 1240 م) و احمد زروق (و. 1493 م) محقق شده‌است. در‌اثنای این مقاله کوشش شده که اصطلاح «شکر» از منظر معنی‌شناسی در بافت زبان عربی و کاربرد این اصطلاح در قرآن و ادبیات صوفیه بررسی‌شود و علاوه‌بر‌آن به راهبردهای مختلفی که گسترۀ وسیعی از استادان تصوف، دربارۀ چگونگی آمیختن این فضیلت با زندگی شخصی ارائه‌کرده‌اند، نگاه شده‌است و در‌آخر، باورهای صوفیان در‌مورد پیامدها یا «تأثیرات کارمایی» شکر نعمت و کفر نعمت در رستگاری افراد بیان شده‌است.
##submission.downloads##
چاپ شده
2020-02-29
ارجاع به مقاله
خلیل ع., & کاظمی فر م. (2020). در باب پروردنِ شُکر در اخلاقِ فضیلت‌گرایِ صوفیانه. هنر زبان, 5(1), 7–38. https://doi.org/10.22046/LA.2020.01
شماره
نوع مقاله
مقاله
مجوز
حق نشر 2020 معین کاظمی فر; عطیف خلیل
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution 4.0 می باشد.
فصلنامه هنر زبان یک مجله دسترسی آزاد است و مقالات پس از پذیرش در دسترس عموم قرار می گیرند و استفاده از آن با ذکر منبع آزاد است