ویژگی ها و نارسایی های زبان حماسی در خاوران نامه و حمله حیدری باذل

Authors

  • Sedighe Karimi دانشگاه شیراز

Keywords:

حماسه دینی، زبان نوع ادب حماسی، نارسایی ها، خاورن‌نامه، حمله حیدری

Abstract

چکیده یکی از کارکردهای مهم سبک‌شناسی بررسی مختصات زبانی یک ژانر ادبی و دگرگونی آنها در طول تاریخ است. این دگرگونی‌ها که به تبع تحول سبک به‌وجود می‌آید سبب می‌شود که مختصات یک ژانر ادبی تکامل یابد یا رو به ضعف رود. ژانر ادب حماسی در نوع عالی خود باید در واژگان، ترکیبات، عنصرهای بلاغی و ساختارهای نحوی با ساختار ویژه خود محتوای فاخری را به خواننده برسانند. بر این اساس اهمیت این جستار تعیین معیارهای زبان حماسی و دگرگونی آن پس از شاهنامه است و کوشیده است تا با نگرش دقیقتر عوامل سبکی را بررسی نماید که سبب نارسایی‌های زبان حماسی دو اثر خاوران‌نامه ابن‌حسام و حمله حیدری باذل شده است. این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای، توصیفی و تحلیل محتوایی گردآوری شده و به این نتیجه رسیده که در منظومه‌های حماسی مذکور به نسبت تحولات سبکی و نفوذ عوامل فردی، متاسفانه بسیاری از ویژگی‌های زبان نوع ادب حماسی نادیده گرفته شده و عواملی چون عیوب فصاحت و بلاغت، ناهنجاری در موسیقی قافیه و ردیف، تاثیر زبان عربی، تاثیر زبان عامیانه، تخیلات دور از ذهن و مضامین غنایی زبان واقعی آن را دچار نارسایی کرده است.ضمن اینکه برخی از این عوامل از ویژگیهای سبکی به شمار می رود.

Author Biography

Sedighe Karimi, دانشگاه شیراز

چکیده یکی از کارکردهای مهم سبک‌شناسی بررسی مختصات زبانی یک ژانر ادبی و دگرگونی آنها در طول تاریخ است. این دگرگونی‌ها که به تبع تحول سبک به‌وجود می‌آید سبب می‌شود که مختصات یک ژانر ادبی تکامل یابد یا رو به ضعف رود. ژانر ادب حماسی در نوع عالی خود باید در واژگان، ترکیبات، عنصرهای بلاغی و ساختارهای نحوی با ساختار ویژه خود محتوای فاخری را به خواننده برسانند. بر این اساس اهمیت این جستار تعیین معیارهای زبان حماسی و دگرگونی آن پس از شاهنامه است و کوشیده است تا با نگرش دقیقتر عوامل سبکی را بررسی نماید که سبب نارسایی‌های زبان حماسی دو اثر خاوران‌نامه ابن‌حسام و حمله حیدری باذل شده است. این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای، توصیفی و تحلیل محتوایی گردآوری شده و به این نتیجه رسیده که در منظومه‌های حماسی مذکور به نسبت تحولات سبکی و نفوذ عوامل فردی، متاسفانه بسیاری از ویژگی‌های زبان نوع ادب حماسی نادیده گرفته شده و عواملی چون عیوب فصاحت و بلاغت، ناهنجاری در موسیقی قافیه و ردیف، تاثیر زبان عربی، تاثیر زبان عامیانه، تخیلات دور از ذهن و مضامین غنایی زبان واقعی آن را دچار نارسایی کرده است.ضمن اینکه برخی از این عوامل از ویژگیهای سبکی به شمار می رود.

References

ابن‌حسام(بی‌تا) خاورنامه، محاربات حضرت‎علی(ع) مشهور به جنگ‌نامه نسخه‌خطی محفوظ در کتابخانه ملی به شماره‌ 23721

ارسطو (1387) فن شعر، ترجمه عبدالحسین زرین کوب، تهران: امیر کبیر

آیدنلو، سجاد (1388)، متون منظوم پهلوانی«منظومه های پهلوانی پس از شاهنامه»، تهران: سمت

باذل مشهدی، میرزا محمد رفیع ابن محمد(بی تا) ، تهران : کتابفروشی اسلامی

جمال‌زاده، محمدعلی ( 1345) کلمات عربی در شاهنامه فردوسی (صورت 865 کلمه لغت عربی در شاهنامه)، نشریه وحید، تهران، شماره 32 و شماره 30

حاکمی، اسماعیل (1380) نکاتی پیرامون سبک شعر فارسی در دوره تیموری، ضمیمه مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، بهار 80 65-74

حمیدیان، سعید، (1383) درآمدی بر هنر و اندیشه فردوسی، تهران: ناهید

خالقی مطلق، جلال( 1361) حماسه، تهران: دایره المعارف

شفیعی کدکنی، محمدرضا ( 1358) صورخیال در شعر فارسی، تهران: آگاه

شفیعی کدکنی، محمدرضا (1376)، موسیقی شعر، تهران: آگاه

شمیسا، سیروس(1381) نگاهی تازه به بدیع، تهران: فردوس

شمیسا، سیروس(1383) سبک¬شناسی شعر، تهران: میترا

شهبازی و ثابت ، اصغر و مهدی (1393) نقد زبان حماسی در خاوران¬نامه ابن حسام خوسفی، جستارهای ادبی شماره 185، صص 89-117

صفا، ذبيح االله (۱۳۶۹)حماسه سرايي در ايران، تهران: اميرکبير

غلامرضایی، محمد (1387) سبک شناسی شعر پارسی« از رودکی تا شاملو»،تهران: جامی

میری،میرهاشم(1380) فرهنگ فارسی عامیانه، کتاب خانه معلم، دوره بیستم

نولدكه، تئودور(1327) حماسة ملي ايران، ترجمة بزرگ علوي، تهران، دانشگاه تهران

همايي، جلال الدین (1373) فنون بلاغت و صناعات ادبي، تهران: .هما

Published

2024-09-07

How to Cite

Karimi, S. . (2024). ویژگی ها و نارسایی های زبان حماسی در خاوران نامه و حمله حیدری باذل. LANGUAGE ART, 9(1). Retrieved from https://languageart.ir/index.php/LA/article/view/400

Similar Articles

<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.