مطالعة تحلیلی نقش‌مایه‌های اجتماعي پرکاربرد در آثار کارتونی هادی حیدری
DOI:
https://doi.org/10.22046/LA.2022.07Ключевые слова:
هنر, نقش‌مایه, جامعه‌نگری, کارتون, هادی حیدریАннотация
نقش‌مایه اصطلاح غربی در حوزة هنر و ادبیات است که نقش اساسی در تصویرشناسی ترکیب‌بندهای هنری و شناخت سیر اندیشه و دغدغه‌های اصلی هنرمند ایفا می‌نماید. کارتون و کاریکاتور به عنوان هنری توام با تصاویر اغراق‌آمیز و مضحک با برجسته‌نمایی برخی ویژگی‌های افراد یا اشیاء گاهی در زنجیره‌ای از تصاویر تکرارشونده فرو می‌رود که نه تنها دالّ بر یک‌نواختی و جمود فکری اندیشه‌های هنرمند نبوده، بلکه روزنه‌ای هوشمندانه و انگیزه‌ای متفکّرانه در شناسایی عمق مضامین اجتماعی است که یک تصویر هنری می‌تواند در خود داشته باشد. هادی حیدری، کاریکاتوریست معاصر ایرانی است که علاوه بر توجه به چالش‌های سیاسی و اجتماعی روزمره که درون‌مایه بیشتر آثار وی را تشکیل می‌دهد، گاهی با استفاده از یک طرح تمثیلی یا کنایه‌آمیز، آن‌چنان موضوعات و چالش‌های اجتماعی را با عناصری تکرارشونده در می‌آمیزد که در کنار خنداندن بیننده، سعی بر تاثیرگذاری بیشتر بر اندیشه و شمول جهان‌بینی وی نیز دارد. این پژوهش با در پیش گرفتن روش توصیفی-تحلیلی در پی شناخت عناصر تکرارشونده و کشف مضامین پنهان در لابه‌لای معنای اشارات بی‌کلام هادی حیدری است که در این میان به 15 نقشمایة موضوعی و مضمونی دارای ابعاد مختلف واقعگرایی همچون سانسور، خردگرایی، آزادی، چالش هویّت و ... در نقاشیهای وی دست یافته که برخی از آنها از بسامد بیشتری نسبت به بقیّه برخوردار است که هر کدام در پس تعاریف و کارکردهای اجتماعی مشخّص در آثار کارتونی وی منبع الهامی برای بیان واقعیت‌های موجود در زبان دیداری این هنرمند می‌باشد.
Библиографические ссылки
اسلامي، مجید (1386). مفاهیم نقد فیلم، تهران: نشرنی.
اکرمی، جمشید (1375). «قیچي‌های تیز در دست‌های کور: سانسور فیلم در ایران، از آغاز تا امروز»، مجلة ایران‌نامه، ش55، 476-457.
پارسانسب، محمّد (1388). «بن‌مایه: تعاریف، گونه‌ها، کارکردها و...»، فصلنامة نقد ادبی، سال اوّل (5)، 40-7.
تقوي، محمد، إلهام دهقان (1388). «موتیف چیست و چگونه شکل می‌گیرد»، فصلنامه تخصّصي نقد ادبي، دوره دوّم (8)، 32-7.
جولایی، احمد، ابوالفضل حداد (1394). «بررسی و نقد کتاب جامعه‌شناسی هنر»، پژوش‌نامة انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، سال پانزدهم (2). 91-81.
حسینی، زهرا؛ احد فرامرز قراملکی (1391). «از خود بیگانگی، موقعیت‌های مرزی و مرگ در مثنوی معنوی»، مجله فلسفه و کلام اسلامی، دوره چهل و پنجم (2)، 66-47.
حقیقی، فرزام (1394). «تفننی در ادب فارسی: بازیابی عینک از متون سده‌های نهم تا دوازدهم»، مجله شعر پژوهی (بوستان ادب)، دوره هفتم (23)، 122-99.
حیدری، خلیل (1389). «شبکه‌ی تداعی خیال در غزلیّات کلیم کاشانی»، مجلّة رشد آموزش زبان و ادب فارسی، (94)، 17-14.
حیدری، هادی (1390). گزیده آثار/ کارتون/ کاریکاتور هادی حیدری، تهران: چاپ و نشر نظر.
خرّمی، مریم، مینو خانی (1396). «تحلیل بازتاب نقّاشی در جامعه قرن ششم هجری با نگرش به آثار نظامی گنجوی»، مجلّة باغ هنر، سال چهاردهم (51)، 70-61.
دهقان، الهام، محمّد تقوی (1390). «موتیف و کارکردهای آن در داستان‌های صادق هدایت»، فصلنامة نقد ادبی، سال چهارم (13)، 115-91.
ساکس، بوریا (2010). الغراب/ التاریخ الطبیعي والثقافي، ترجمة ایزمیر الدا حمیدان، الطبعة الأولی، أبوظبي: المجمع الثقافي.
صرفی، محمّدرضا (1386). «نماد پرندگان در مثنوی»، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، سال پنجم (18)، 76-53.
علوی‌سرشکی، محمدرضا (1391). نقدی بر فلسفه کانت «در تئوری شناخت و ما بعد الطبیعه». بی نا.
عموري، نعیم (2015). «موتیف شخصیّة نوح (ع) في شعر أدیب کمال الدین»، مجلّة آداب الکوفة، (21)، 138-119.
عمید، حسن (1389). فرهنگ فارسی عمید، چاپ اوّل، تهران: انتشارات راه رشد.
قاسمی حاجی‌آبادی؛ لیلا، مهدی ممتهن (1390). «الجمال اللوني في الشعر العربي من خلال التنوع الدلالي»، فصلیة دراسات الأدب المعاصر، السنة الثالثة (9)، 101- 83.
الکواکبي، عبدالرحمن (2009). طبائع الاستبداد ومصارع الاستعباد. الطبعة الثانیة، القاهرة: دار الشروق.
گروه گزارش و تحقیق (1372). «سانسور و خودسانسوری، یک پدیده شوم، در تاریخ مطبوعات»، ماهنامه گزارش، (29و28)، 21-10.
محمدی، روح الله؛ سهراب مروتی (1392). «ظلم و ظلم‌پذیری و پیامدهای آن در سبک زندگی»، مجله پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، سال نوزدهم (3)، 162 – 125.
المرازقة، نجاح عبد الرحمن (2010). اللون و دلالاته في القرآن الکریم، رسالة ماجستیر، إشراف حسن محمد الربابعة، جامعة مؤته، أردن.
مروتی، سهراب، روح‌الله محمدی (1394). «ظلم و ظلم‌ستیزی»، نشریه بینات، سال بیست و دوّم (1)، 38-15.
مصاحب، غلامحسین (1381). دایرة المعارف فارسی، جلد اوّل، چاپ سوّم، تهران: امیر کبیر.
مقیمی، محمّد (1389). «طراحی و تبیین الگوی مدیریت تضاد بر مبنای اندیشه‌های امام خمینی (ره)»، فصلنامة مدیریت اسلامی، سال نوزدهم (1)، 102-67.
الملائکة، نازک (1967). قضایا الشعر المعاصر، القاهرة: مکتبة النهضة.
موسوی‌مقدم، رحمت‌الله (1391). «آموزه‌های راهبردی دین در سلامت انتخابات بر اساس آراء امام راحل و مقام معظم رهبری»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم (32)، 60-47.
نائینی کیاکلا؛ رضا الهویردی‌زاده؛ علی عنایتی شبکلائی (1393). «بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر رفتار انتخاباتی (مطالعه موردی قوم بلوچ و ترکمن)»، فصلنامه مطالعات انتخابات، سال سوّم (8و7)، 104-77.
هزاوه‌ای، هادی (1390). «نقد: اپیدمی سانسور- اشاراتی در باب قیچی و سیاهمالی در هنر»، مجله تندیس، (217)، 13-12.
یوسفی، مریم (1390). «اختلال شخصیّت وابسته»، نشریة روانشناسی شادکامی و موفقیّت. سال هشتم (86)، 47و46.
Akrami, Jamshid (1996). "Sharp swords in blind hands: film censorship in Iran, from the beginning to today", Irannameh magazine, (55), 476-457. [In Persian]
Al Marazeghe, Najah Abdel Rahman (2010). Color and its implications in the Noble Qur’an, Master’s thesis, supervised by Hassan Muhammad Al-Rababah, Mutah University, Jordan.
Alavi Sarashki, Mohammad Reza (2011). A critique of Kant's philosophy "in the theory of cognition and our afterlife". No publisher. [In Persian]
Al-Kawakebi, Abdul Rahman (2009). The natures of tyranny and wrestler enslavement. The second edition, Cairo: Dar Al-Shorouk. (In Arabic)
Almalaeke, Nazok (1967). Contemporary Poetry Issues, Cairo: Al-Nahda Library. (In Arabic)
Alwan, f.s, m.saio, gl. Simon, m.sassine. (2004). Dictionnaire francais-arabe. Beyrouth, liban.
Amid, Hassan (2009). Amid's Farsi Dictionary, first edition, Tehran: Rah Rushd Publications. [In Persian]
Amouri, Naeem (2015). "The personal motif of Noah in the poetry of writer Kamal al-Din", Adab al-Kufah magazine, (21), 119-138. [In Persian]
Baldick, Chris. (2001). the concise oxford dictionary of literary terms. Oxford university press.
Cuddon, J.A. (2013). Dictionary of Literary Terms and Literary Theory. Fifth edition.Wiley-blackwell.
Dehghan, Elham; Mohammad Taghavi (2010). "Motif and its functions in Sadegh Hedayat's stories", Literary Criticism, 4 (13), 91-115. [In Persian]
Eslami, Majid (2007). Concepts of Film Criticism, Tehran: Ney Publishing. [In Persian]
Ghasemi Haji Abadi; Laila, Mahdi Momtahen (2011). “Aesthetics of color structure in Arabic poem from the point of purport variety”, Contemporary Literature Studies Quarterly, 3 (9), 101-83. (In Arabic)
Haghighi, Farzam (2014). "An Exploration through Persian Literature: Tracing the Shape, Fictional Image, and Lexical Variations of Glasse's from 9th to 12th Centuries", Poetry Research Journal (Bostan Adab), 7 (23), 122-99. [In Persian]
Hazavehei, Hadi (2010). "Criticism: The Censorship Epidemic - Notes on Scissors and Black Money in Art", Tandis Magazine, (217), 12-13. [In Persian]
Heidari, Hadi (2011). Selected works/ cartoons/ caricatures of Hadi Heydari, Tehran: Nazar Publishing House. [In Persian]
Heydari, Khalil (2009). "Imagination Network in Kalim Kashani's Ghazals", Persian Language and Literature Development Magazine, (94), 14-17. [In Persian]
Hosseini, Zahra; Ahad Faramarz Gharamelki (2011). "Self-alienation, Boundary Situations and Death in the Mystical Mathnawi", Philosophy & kalam, 45 (2), 66-47. [In Persian]
Julayi, Ahmad; Abul Fazl Haddad (2014). "A Critique on Sociology of Art", Critical Studies in Texts & Programs of Juman Sciences, 15 (2). 81-91. [In Persian]
Khorrami, Maryam; Mino Khani (2016). "Analyses of the Reflection of Painting in the Opuses of Nezami Ganjavi (12th century AD)", Bagh-e Nazar, 14 (51), 70-61. [In Persian]
Maruti, Sohrab; Ruhollah Mohammadi (2014). "Oppression and anti-oppression", Binat magazine, 22 (1), 15-38. (In Arabic)
Moghimi, Mohammad (2010). "Designing and Explaining Conflict Management Model according to the thoughts of Imam Khomeini", Islamic Management Quarterly, 19 (1), 67-102. [In Persian]
Mohammadi, Ruhollah; Sohrab Maruti (2013). "The Consequences of Cruelty and Cruelty-Acceptance in Lifestyle", Journal of Islamic Social Studies, 19 (3), 125-162. [In Persian]
Mosaheb, Gholam Hossein (2002). Farsi Encyclopedia, first volume, third edition, Tehran: Amir Kabir. [In Persian]
Mousavi Moghadam, Rahmatullah (2011). "Strategic Religious Teachings for Healthy Elections Based on Late Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei's Viewpoints", Journal of Islamic Revolution Studies, 10 (32), 60-47. [In Persian]
Naini Kiakla; Reza Al-Havirdizadeh; Ali Enayati Shabkalai (2013). "Investigating the role of social capital on electoral behavior (a case study of the Baloch and Turkmen people)", Election Studies Quarterly, 3 (7/8), 104-77. [In Persian]
Oxford University. (1966). the oxford dictionary of English etymology, publishein the United States.
Parsanasab, Mohammad (2009). "Motive: Definitions, Types, Functions and ...., Literary Criticism, 1 (5), 7-40. [In Persian]
Randeree Kasim, Faramawy Awsam Taha (2011). Islamic perspectives on conflict management within project managed environments. International Journal of Project Management, (29), 26–32.
Report and Research Group (1993). "Censorship and self-censorship, an ominous phenomenon in the history of the press", Report Monthly, (29-28), 10-21. [In Persian]
Saks, Poria (2010). The Crow / Natural and Cultural History, translated by Izmir Alda Hamidan, first edition, Abu Dhabi: The Cultural Foundation. (In Arabic)
Seigneuret, Jean- Charles. (1988). Dictionary of Literary Themes and Motifs. New York: Greenwood press.
Serfi, Mohammad Reza (2007). "The symbol of birds in the Mathnawi", Literary Research Quarterly, 5 (18), 53-76. [In Persian]
Taghavi, Mohammad, Ilham Dehghan (2008). "What is a motif and how is it formed", Literary criticism, 2 (8), 7-32. [In Persian]
Wang, J., Iannotti؛ R. J., & Nansel, T. R. (2009). School bullying among adolescents in the United, States: Physical, verbal, relational, and cyber. Journal of Adolescent Health, 45 (4), 368-375.
Yousefi, Maryam (2011). "Dependent Personality Disorder", Happiness and Success Psychology Journal. (86), 47 and 46. [In Persian]
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2022 Hamed poorheshmati
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
