نقد و تحلیل و مقایسه‌ی استعاره‌های سنتی با استعاره‌های مفهومی لیکاف و جانسون

الملخص

در سال‌های اخیر، استعاره از باورهای سنتی خود که منحصر به «واژه» بود، پا فراتر گذاشت و در نظریه‌های جدید «زبان‌شناسان شناختی» فرایند فکری و تجربی انسان را دربرگرفت. باتوجه‌به این‌که امروزه، پژوهش‌های متعددی با کاربست نظریه‌ی «لیکاف» و «جانسون» انجام می‌شود، جستار حاضر ضمن مطالعه‌ی کتابخانه‌ای، وجوه اشتراک و افتراق میان دو نظریه و دو دیدگاه مختلف را، در دو حوزه‌ی زبانی و ادبیِ متفاوت مطالعه کرده است. دراین‌راستا، استعاره‌ی سنتی در کتاب‌های قدما مطالعه و با استعاره در مفهوم جدید آن مقایسه شد. حاصل پژوهش نشان داد که نظریه‌ی زبان‌شناسی شناختی، علی‌رغم اشتراکات و افتراقات موجود، به‌طور نسبی اغراق‌آمیز است. بسیاری از مباحث مطرح‌شده در نظریه‌های معاصرین، غالباً همان مفاهیمِ نظریه‌های بلاغی سنتی است که با عنوان‌های دیگر مطرح شده است. نظریه‌ی معاصرین علی‌رغم سودمندی، برخی از مباحث مربوط‌به استعاره‌ی سنتی را بلاتکلیف رها کرده و باتوجه‌به مقتضیات زبانی و ادبی جامعه‌ی ما، به برخی از سؤالات بلاغی پاسخ‌گو نیست.